De gevolgen van het pauzeren van de Amerikaanse militaire hulp aan Oekraïne zijn groot. Dat zegt Patrick Bolder, strategisch adviseur bij The Hague Center for Strategic Studies (HCSS).
Zolang de president van de VS zegt dat er een pauze geldt, gaat er geen Amerikaans militair materieel naar Oekraïne. Wapens die per boot, vrachtwagen of vliegtuig vanuit de VS onderweg zijn naar het land worden in Polen tegengehouden.
Zo'n 30 procent van alle militaire hulp aan Oekraïne komt rechtstreeks uit de VS, aldus de Oekraïense president Zelensky. Materieel van andere bondgenoten kan ook in de VS zijn geproduceerd, maar gaat via die landen naar Oekraïne.
Als het percentage van Zelensky klopt, is Oekraïne nu minder afhankelijk van Amerikaanse steun dan een jaar geleden. Het zou de komende tijd het gebrek aan Amerikaanse wapen- en munitieleveranties dan kunnen opvangen. Maar als de pauze langer dan een paar maanden duurt, raken de Oekraïense voorraden op, schrijft The New York Times.
Het Kiel Institute, dat alle toegezegde hulp aan Oekraïne bijhoudt, heeft berekend dat de VS over de hele periode vanaf de Russische invasie in 2022 tot eind vorig jaar bijna de helft van alle militaire steun leverde.
In totaal ontving Oekraïne in die periode volgens dit instituut bijna 130 miljard euro aan militaire steun en voor hetzelfde bedrag aan humanitaire en financiële steun.
Met het Amerikaanse besluit komt vooral de luchtafweer in het gedrang, stelt Bolder van het HCSS. "Juist de westerse luchtverdedigingssystemen, zoals de Patriot, zijn cruciaal voor Oekraïne om overeind te blijven."
Wat Patriots zijn en wat ze doen wordt in onderstaande afbeeldingen uitgelegd:
Rusland voert dagelijks luchtaanvallen uit op Oekraïne. De afgelopen maanden neemt de intensiteit weer toe en blijkt de noodzaak van westerse luchtafweersystemen.
"Oekraïne is er als het ware verslaafd aan geraakt", zegt Bolder. "Als je geen raketten meer hebt om je tegen deze drones en kruisvluchtwapens te verdedigen, worden de Oekraïense steden en militaire eenheden kwetsbaar en verliest het land als het niet uitkijkt op dat punt de strijd."
Slecht teken voor bondgenoten
Wat de VS doet is een "heel slecht teken" richting zijn bondgenoten of landen die tot nu toe dachten dat ze een bondgenoot van de VS waren. Europa springt in het gat dat de VS slaat, zegt Bolder. "Maar dat betekent ook dat Europese landen zelf dingen gaan achterhouden, als ze zien dat de VS geen betrouwbare veiligheidspartner is."
Dat doet Europa om zichzelf te beveiligen voor het geval Rusland in Oekraïne veel terreinwinst boekt en weet door te stoten. "Dus het is eigenlijk dubbel slecht nieuws voor Oekraïne."
Nederland leverde in 2023 Patriot-luchtafweersystemen aan Oekraïne. "Deze werken heel goed tegen ballistische raketten en kruisraketten", stelt Bolder, "maar we hadden er al niet veel". Nederland heeft extra Patriots besteld in de VS, maar die zijn er niet van de ene op de andere dag, zegt hij.
Datzelfde geldt voor het Europese plan om zelf Patriot-raketten te produceren. "Het duurt wel even voordat die fabriek produceert."
In de tussentijd neemt de Russische agressie alleen maar toe, zegt Bolder. "Want Poetin ziet Amerika als het ware aan zijn kant staan." Hij denkt dan ook dat het aantal raketaanvallen vanuit Rusland niet zal verminderen, want "Poetin hoeft geen goede bedoelingen te laten zien, zoals wel van Zelensky wordt verwacht".
Ook niet goed voor VS
In deze nieuwe, gevaarlijke situatie moeten Europese landen 800 miljard euro extra aan defensie uitgeven en zorgen dat het continent herbewapend wordt. Dat staat in een plan dat de voorzitter van de Europese Commissie, Von der Leyen, vanochtend heeft gepresenteerd.
Inlichtingendiensten vrezen dat de deur naar de rest van Europa voor de Russen openstaat als Oekraïne niet overeind wordt gehouden. "Dat is niet goed voor Oekraïne en Europa, maar zeker ook niet voor de VS."
Volgens een anonieme functionaris van het Witte Huis zou de Amerikaanse president de pauzeknop weer uitschakelen op het moment dat hij ziet dat Oekraïne zich "te goeder trouw inzet" voor onderhandelingen met Rusland.
