Huurmakelaars vragen potentiële huurders om steeds meer inkomensgegevens
Verhuurmakelaars vragen potentiële huurders om steeds meer informatie. Woningzoekenden moeten vaak al salarisstroken en bankafschriften aanleveren, maar sommige makelaars gaan verder en vragen woningzoekenden om deze gegevens voordat ze het huuraanbod mogen bekijken. Anderen vragen om een bankkoppeling, waarbij ze op de bankrekening van een woningzoekende de inkomsten en uitgaven kunnen bekijken.
De Autoriteit Persoonsgegevens, die toezicht houdt op de privacywetgeving, zegt regelmatig signalen en klachten te krijgen van woningzoekenden die veel privacygevoelige gegevens moeten aanleveren om huurwoningen te mogen bezichtigen of kans te maken om ze toegewezen te krijgen. Dit jaar zijn er al vijftig meldingen gedaan, en de AP ziet dat aantal toenemen.
"Als je veel privacygevoelige informatie van iemand opvraagt, moet daar een goede reden voor zijn", zegt Monique Verdier, vicevoorzitter van AP. "Uit de meldingen die wij hierover binnenkrijgen, blijkt vaak dat makelaars daar geen duidelijke redenen voor hebben en deze ook niet met de woningzoekende communiceren."
'Fraude voorkomen'Dit ziet ook de Woonbond, de landelijke vereniging voor huurders. Volgens senior belangenbehartiger Marcel Trip is er pas sprake van een duidelijke reden voor het delen van gegevens als een woningzoekende daadwerkelijk de huurwoning krijgt aangeboden. "Maar in de praktijk zien we dat makelaars ver van tevoren al data vragen, zoals uitgebreide inkomensgegevens."
Op de website van AP staat dat een makelaar mag vragen naar een bankafschrift en salarisstroken om te beoordelen of de aspirant huurder de maandelijkse huur kan betalen.
Volgens Britt Orchard van Verra Makelaars in Rotterdam wordt woningzoekenden ook om een bankkoppeling gevraagd als extra verificatiestap om fraude te voorkomen. "Het komt nog weleens voor dat iemand een bankafschrift of salarisstrook vervalst", zegt Orchard. "Maar we vragen zo'n bankkoppeling alleen nadat iemand bij ons een woning heeft bezichtigd en interesse heeft getoond. En niet daarvoor."
De verhuurmakelaar zegt zelf niet op de bankrekening van de woningzoekende te kunnen zien wat voor betalingen diegene heeft gedaan. "Wij krijgen alleen een rapport over mogelijke fraude van de app waar mensen hun gegevens invoeren." Welke bankgegevens van de woningzoekende wel zijn in te zien, weet de makelaar niet met zekerheid te zeggen. De NOS vroeg de appmakers om deze informatie, maar een reactie bleef uit.
Bij je bankgegevens"Een bankkoppeling waarbij makelaars inzicht kunnen krijgen in de inkomsten en uitgaven van de huurder gaat wel erg ver", vindt Trip van de Woonbond. Ook Hanna Sadiqi vindt dat het aanleveren van een bankkoppeling nogal ver gaat. Zij was twee jaar op zoek naar een huurwoning in Amsterdam, en schreef zich daarom in bij verschillende verhuurmakelaars om het huuraanbod te bekijken.
Om haar inschrijving af te ronden, moest ze bij drie verschillende verhuurmakelaars een bankkoppeling maken via een datadelers-app. "Anders kon ik niet eens reageren op een huurwoning of uitgenodigd worden voor een bezichtiging."
Nu Sadiqi niet langer op zoek is naar een huurwoning, heeft ze besloten om geen bankkoppeling meer te geven bij een mogelijk volgende keer dat een makelaar ernaar vraagt. "Het voelde niet goed. Ik weet ook niet wie er allemaal bij mijn gegevens kunnen. En uiteindelijk is het me toch gelukt een huurwoning te vinden bij een makelaar die niet om een bankkoppeling vroeg."
Minder kansEen woningzoekende die weigert een bankkoppeling te maken, maakt minder kans op een huurwoning, stelt verhuurmakelaar Orchard. "Wij krijgen gemiddeld steeds meer reacties binnen op een huurwoning. Uiteindelijk maakt degene die alle vereiste documenten kan en wil aanleveren de meeste kans om de woning te huren."
"Het probleem is natuurlijk dat de woningzoeker misschien wel problemen heeft met het delen van diens hele doopceel met een makelaar, en vragen heeft bij hoe goed de betreffende database beschermd is", zegt Trip. Tegelijkertijd zou de woningzoekende volgens hem door schaarste sneller geneigd zijn toch toe te geven, ondanks zijn twijfels.
Volgens AP is de balans tussen woningzoekenden en verhuurders inclusief makelaars heel erg scheef vanwege de grote krapte op de woningmarkt. "Dat er nu gemiddeld veel meer woningzoekenden reageren op een steeds kleiner huuraanbod is volgens ons geen reden om zoveel informatie op te vragen", zegt AP-vicevoorzitter Verdier. "Er moeten andere manieren zijn om de selectie van de juiste huurder in goede banen te leiden, zonder dat je op voorhand al zoveel van de woningzoekende vereist."
Reactie verhuurmakelaar die op voorhand bankkoppeling vroegEen van de verhuurmakelaarsbedrijven waar Hanna Sadiqi zich heeft ingeschreven is Bouwinvest. Bij inschrijving werd haar gevraagd om een bankkoppeling te maken nog voordat ze kon reageren op een huurwoning.
Na vragen van NOS reageert Bouwinvest: "Naar aanleiding van eerdere signalen die wij ontvingen, hebben wij ons verhuurproces onder de loep genomen. We hebben het proces aangepast zodat de data-uitvraag trapsgewijs plaatsvindt, op de relevante momenten in het verhuurproces."
"Daarmee voorkomen we dat te vroeg in het verhuurproces data gevraagd wordt van woningzoekenden die uiteindelijk niet in aanmerking komen voor een woning", vervolgt Bouwinvest. "Daarnaast hebben wij de bewaartermijn verkort."