Aggregator

Met de Russische invasie in Oekraïne brak ook een cultuuroorlog uit

1 month 4 weeks ago

"In Russische films die ik keek toen ik jong was, werden Oekraïners altijd neergezet als domme, arme boeren die ongezond aten en wodka dronken. Nooit was te zien dat we ook goede wetenschappers en kunstenaars hadden", vertelt Uliana Boen (35) uit West-Oekraïne.

Dat de Russen jarenlang een stereotiep beeld van Oekraïners hebben geschetst, is iets wat veel Oekraïners inmiddels herkennen. Na de onafhankelijkheid van Oekraïne in 1991 bleef het Russisch, de taal van de Sovjet-Unie, de voertaal voor een groot deel van de Oekraïense bevolking. In het oosten en zuiden van het land werd vaak meer Russisch dan Oekraïens gesproken.

Films, televisieprogramma's en boeken uit het buurland bleven populair. Maar sinds de annexatie van de Krim in 2014, en nog meer na de Russische invasie in 2022, nemen Oekraïners hun relatie met de Russische cultuur onder de loep.

Poesjkin van zijn sokkel

Zo werden tientallen standbeelden van Poesjkin, volgens velen de grootste Russische dichter aller tijden, van hun sokkel verwijderd. Literaire commissies buigen zich over de vraag welke schrijver deugt en welke niet. Zo is de Sovjet-dissident Boelgakov - geboren en getogen in Kyiv, maar hij noemde het Oekraïens een primitieve taal - onderwerp van discussie.

"Het is belangrijk om te laten zien dat Oekraïne en Rusland verschillende culturen hebben", meent Boen, die sinds 2010 in Nederland woont. En dus richtte ze na de invasie in 2022 VATAHA op, een stichting die Oekraïense kunst en cultuur promoot in Nederland. "Oekraïners moeten trots zijn op hun identiteit en niet vermoord worden omdat ze hun cultuur uitdragen."

Nooit een echte staat

Oekraïne beschuldigt Rusland al langer van het doelbewust vernietigen van de Oekraïense cultuur. VN-organisatie Unesco houdt een lijst bij van Oekraïense culturele locaties die tijdens de oorlog beschadigd zijn geraakt door Russisch vuur. Voorbeelden zijn kerken, musea en bibliotheken. Eind augustus stond de teller op 435.

Het ontkennen van het bestaan van een onafhankelijke Oekraïense cultuur en identiteit is een essentieel onderdeel van de Russische oorlog. Twee dagen voor de invasie in 2022 zette president Poetin in een toespraak van een uur zijn versie van de Russisch-Oekraïense geschiedenis uiteen. Daarin stelde hij dat Oekraïne nooit een echte staat is geweest en dat het land "een onlosmakelijk onderdeel is van de Russische geschiedenis, cultuur en spiritualiteit".

'Derussificatie'

De annexatie van de Krim zette al veel Oekraïners aan het denken, maar sinds 2022 wordt de discussie over de invloed van de Russische cultuur in Oekraïne breed gevoerd. De Oekraïense cultuur moet worden uitgelicht, en alles wat Russisch is moet verdwijnen.

In de Oekraïense politiek wordt op het hoogste niveau gesproken over 'dekolonisatie' en 'derussificatie'. Het parlement neemt wet na wet aan waarmee de invloed van de Russische cultuur in Oekraïne aan banden wordt gelegd.

In 2022 deed de overheid al alle Russische literatuur van de afgelopen dertig jaar in de ban. Later kwam daar een totaalverbod op de import van boeken uit Rusland en Belarus bij.

"Sommige Oekraïners zagen zelf ook de Russische cultuur als superieur aan de Oekraïense", vertelt Anastasiia Omelianioek vanuit Kyiv. Ze is antropoloog en is onder meer gespecialiseerd in dekolonisatie in Oekraïne.

Oorsprong in de Sovjet-Unie

Volgens Omelianioek ligt de oorsprong daarvan in de Sovjet-Unie. "De Russische cultuur werd toen opgelegd, en dit werd weerspiegeld in films en literatuur. De Sovjet-Unie vertrouwde op het idee dat de Sovjetmens Russisch was. Kennis en kunst die als progressief en intellectueel beschouwd werden, moesten in het Russisch geproduceerd worden. Andere culturen werden neergezet als simpel en primitief. Dat soort ideeën bleven bestaan na de val van de Sovjet-Unie."

"Inmiddels snappen mensen dat dat niet oké was", ziet Omelianioek. Op Oekraïense nieuws- en YouTube-kanalen worden lijsten voorbeelden van populaire Russische films gegeven waarin een stereotiep beeld van Oekraïners zou worden geschetst. Oekraïners waren dom en simpel, of vaak nazi's of collaborateurs. Een woord dat steeds terugkomt is 'khokhol': een neerbuigende term voor Oekraïners. Die beeldvorming in films en literatuur heeft de Russische bevolking voorbereid op de oorlog, concluderen de journalisten.

Land in oorlog

Volgens André Gerrits, hoogleraar internationale studies en emeritus hoogleraar Russische geschiedenis en politiek, passen de Oekraïense sentimenten bij een land in oorlog. "Als je wordt binnengevallen door een land, wil je alles wat met dat land te maken heeft uitbannen. De Russen hebben oorlogsmisdaden begaan. Dat roept natuurlijk dit soort sentimenten op."

Gerrits heeft begrip voor de derussificatie-campagne, maar brengt ook nuance aan. "Er bestaat wel degelijk een eigen Oekraïense identiteit, maar die is historisch gezien verweven met Rusland. Dat Russische element moet nu helemaal verdwijnen om de Oekraïense identiteit te versterken."

Belangrijk politiek doel

"De Sovjet-Unie was geen simpel koloniaal rijk", vervolgt Gerrits. "Oekraïne had een waardige plaats en was het centrum van de zware industrie. Er zaten zeker elementen van koloniale overheersing in, maar Oekraïne had echt een plek. Daarin verschilt het van bijvoorbeeld het Britse koloniale rijk."

Daarnaast dient de derussificatie-campagne ook een belangrijk politiek doel, stelt Gerrits. "In een oorlog moeten burgers overtuigd worden om te vechten. Dat kan alleen als je het idee hebt dat je vecht voor een land met een identiteit die het waard is om te verdedigen."

Wekdienst 7/9: Oranje in actie voor Nations League • Demonstraties in Frankrijk

1 month 4 weeks ago

Goedemorgen! Oranje speelt vanavond tegen Bosnië en Herzegovina in de Nations League en er zijn demonstraties door linkse kiezers in Frankrijk, die ontevreden zijn met het beleid van president Macron.

Eerst het weer: op veel plaatsen is het vanochtend bewolkt, maar geleidelijk breekt de zon door. Vanmiddag wordt het 24 tot 28 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Het ruimteschip Starliner van Boeing is zonder bemanning teruggekeerd op de aarde. Kort na 06.00 uur Nederlandse tijd landde het volgens planning aan parachutes in New Mexico.

Aan boord waren niet de twee astronauten die in juni met de Starliner naar het ruimtestation ISS reisden. Het was toen de bedoeling dat ze na tien dagen zouden terugkeren, maar door technische problemen lukte dat niet. Ook nu vond NASA het te riskant om ze te laten meegaan. Daarom komen de twee pas in februari met een ander ruimteschip terug.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

In Rondje Binnenhof wandelen Gerri en Marleen met premier Dick Schoof, om hem beter te leren kennen. Xander is er ook weer bij, en samen nemen ze de begroting door, en waarom die toch opeens nachtwerk werd.

IJsvorming mogelijk oorzaak vliegtuigongeluk Brazilië

1 month 4 weeks ago

Het vliegtuigongeluk in Brazilië waarbij vorige maand 62 inzittenden omkwamen, werd mogelijk veroorzaakt door ijsvorming op de vleugels. Dat speculeren onderzoekers op basis van vluchtgegevens en gesprekken in de cockpit. Ze benadrukken dat er nog geen definitieve oorzaak genoemd kan worden.

De vlucht van de Braziliaanse maatschappij Voepass stortte neer op weg naar São Paulo. Het toestel kwam neer in een achtertuin op 80 kilometer van de eindbestemming. Alle inzittenden kwamen om, op de grond vielen geen doden.

De crash werd vastgelegd door mensen op de grond:

Het was al bekend dat de weersomstandigheden die dag tot ijsvorming op de vleugels konden leiden. De voicerecorder legde ook vast dat de twee piloten het daarover hadden. "Veel ijs", zei de co-piloot 2 minuten voor de crash.

Uit de vluchtgegevens bleek dat de bemanning meermaals probeerde om de vleugels ijsvrij te krijgen, maar dat het systeem niet reageerde. Het vliegtuig legde meerdere pogingen vast om het defect te verhelpen door het systeem te herstarten.

Het onderzoek naar de crash gaat nog door. Daarbij wordt in samenwerking met de politie ook gekeken of iemand gerechtelijk verantwoordelijk gehouden moet worden voor het ongeluk.

Vogelgriepbesmetting in VS een raadsel: patiënt had geen contact met pluimvee

1 month 4 weeks ago

De veertiende besmetting dit jaar in de VS met het vogelgriepvirus stelt artsen voor een raadsel: voor zover bekend had de patiënt geen contact met dieren die het virus bij zich dragen. Toch zegt het Amerikaanse RIVM dat de risico's beperkt blijven.

De VS kampt sinds 2022 met een uitbraak van het virus H5. Het is in bijna alle staten vastgesteld bij wilde vogels en pluimvee, en in veertien staten is het virus ook overgeslagen op vee. Bij bijna 200 kuddes is de ziekte vastgesteld.

Er raakten in totaal ook veertien mensen besmet met het virus, tot nu toe allemaal mensen die vanwege hun werk intensief contact hadden met dieren. In het laatste geval was niet zo. In de onmiddellijke omgeving van de persoon was er ook niemand die het virus bij zich droeg, melden de Centers voor Disease Control (CDC).

Ontslagen uit ziekenhuis

De patiënt uit Missouri werd 22 augustus opgenomen in het ziekenhuis. Volgens zijn artsen was er al sprake van een andere aandoening waardoor deze persoon een verhoogd risico had op luchtwegziektes. Na een behandeling met antivirale medicijnen kon de patiënt het ziekenhuis verlaten.

Sinds de uitbraak van corona is er wereldwijd meer aandacht voor zoönosen, ziektes die net als covid-19 van dieren kunnen overspringen op mensen. Omdat deze griepvariant al eens van pluimvee naar runderen is overgesprongen, wordt de ontwikkeling ervan nauwgezet gevolgd.

De CDC zegt dat het onderzoek naar de besmetting nog doorgaat, maar ziet vooralsnog geen reden de huidige richtlijnen aan te scherpen.

In juni overleed in Mexico een 59-jarige man aan het vogelgriepvirus, al was dat mogelijk een andere variant. Ook bij hem was het niet duidelijk hoe de besmetting had plaatsgevonden maar was er eveneens sprake van een verslechterde gezondheid.

Gedenkteken voor Queen Elizabeth komt in het hart van Londen

1 month 4 weeks ago

St. James's Park wordt de locatie van het nog te ontwerpen gedenkteken voor de Britse koningin Elizabeth II. Premier Starmer zegt dat er is gekozen voor een plekje "in het hart van de hoofdstad", op loopafstand van Buckingham Palace. Morgen is het twee jaar geleden dat Elizabeth overleed.

Er is voor deze plek gekozen omdat St. James's Park een belangrijke rol speelt in ceremonies rond het koningshuis. Zo loopt de route van het paleis naar het parlement over The Mall langs dat groene hart van de stad. Bovendien liggen de gedenktekens voor Elizabeths ouders, koning George VI en queen mum Elizabeth op een steenworp afstand van deze plek.

Het is de bedoeling dat het monument een plek wordt waar bezoekers kunnen stilstaan bij de betekenis van het langstzittende staatshoofd van het land. "Het nationale monument biedt iedereen de kans de overleden koningin te eren en in verbinding te komen met de gedeelde geschiedenis die we samen koesteren", hoopt Starmer.

Uitzicht op Buckingham Palace

De nu aangewezen plek ligt halverwege St. James's Park, tussen Marlborough Gate en de pittoreske Blue Bridge, die uitzicht biedt op Buckingham Palace. Het gedenkteken moet zijn voltooid in 2026, het honderdste geboortejaar van Elizabeth.

Hoe het monument er precies uit komt te zien, is nog niet bekend: later dit jaar worden architecten, kunstenaars en ontwerpers uitgenodigd om ideeën aan te dragen. Een comité onder leiding van Elizabeths persoonlijk secretaris overlegt dan over de precieze invulling met de regering, alle landen van het koninkrijk en andere belanghebbenden.

Voor zondag, de dag dat Elizabeth in 2022 op 96-jarige leeftijd overleed, zijn er geen publieke herdenkingen gepland. De verwachting is dat koning Charles het moment in de privésfeer zal gedenken in Schotland, waar hij de zomer heeft doorgebracht.

Nu ook walvissen? Toenemend aantal dierentellingen goed voor wetenschappers en hobbyisten

1 month 4 weeks ago

Van wespen tot egels en van kikkerdril tot ooievaars: van al deze dieren is er het afgelopen jaar een nationale telling geweest. En vandaag kunnen we de walvis aan dat lijstje toevoegen. Stichting Rugvin, een organisatie die zich bezighoudt met walvissen en dolfijnen, organiseert de eerste nationale walvistelling.

Directeur van de stichting Frank Zanderink verwacht dat er honderden vrijwilligers over het water zullen turen op zoek naar de beesten. Zelf vaart hij vanmorgen op een boot op de Oosterschelde. "Dat is een bekende hotspot voor bruinvissen."

Volgens Zanderink weet de gemiddelde Nederlander weinig van walvissen. "Er zijn er duizenden in de Noordzee. Ook dolfijnen en bruinvissen zijn walvissoorten."

De telling is een goed middel om het door hem geliefde dier wat meer bekendheid te geven. "Het is voor ons belangrijk om er wat kennis in te pompen tegen de onwetendheid bij onze zeevarende natie", legt hij uit.

Apps met beeldherkenning

De populariteit van dierentellingen is de afgelopen jaren flink toegenomen, zo ziet Margaret Gold. Zij is coördinator bij Citizen Science Nederland, een organisatie die wetenschap en samenleving dichter bij elkaar probeert te brengen.

"Vroeger had je vooral de bijentelling en de tuinvogeltelling die veel bekendheid hadden, maar tegenwoordig zijn daar behoorlijk wat bij gekomen", zegt ze.

De cijfers ondersteunen dat beeld. Op de website Waarneming.nl kunnen hobbyisten hun natuurwaarnemingen registreren. "In 2019 werden er nog 8,2 miljoen ingevoerd en dit jaar verwachten we ruim boven de 15 miljoen uit te komen", legt directeur Dylan Verheul uit.

Volgens Verheul is het succes voor een deel te verklaren doordat het steeds makkelijker wordt om erachter te komen welk dier je ziet: "Apps met beeldherkenningssoftware zorgen ervoor dat je precies weet welke vlinders er in je tuin vliegen."

Dat soort technische ontwikkelingen helpen zeker, denkt Gold, maar er zijn meer verklaringen voor de populariteit. "We weten steeds beter hoe je zo'n telling goed organiseert. En wetenschappers hebben beter door wat ze precies met de data kunnen."

Zo geven de resultaten inzicht in de biodiversiteit in Nederland. "Maar ook politici kunnen iets met de data, bijvoorbeeld bij het opstellen van hun milieubeleid. Burgerparticipatie vinden zij vaak erg belangrijk."

Bijdragen aan de biodiversiteit

Niet alleen de wetenschap schiet wat met de tellingen op, ook de deelnemers, veelal hobbyisten, hebben er veel aan. "Door mee te doen leer je ineens veel meer naar de variatie aan soorten te kijken", vertelt Gold. "Bovendien leer je ook hoe je met je eigen acties een bijdrage kunt leveren aan de biodiversiteit."

Gold vindt het belangrijk dat deelnemers echt iets opsteken. "Het is een van de basisprincipes van dit soort onderzoek dat iedereen er baat bij heeft. Dus de wetenschappers, maar ook de deelnemers."

Om de tellingen meer zichtbaarheid te geven is Citizen Science Nederland nu bezig met een nieuw online platform. "Daarop willen we alle initiatieven en tellingen onder de aandacht brengen."

De tellingen worden vaak door heel verschillende organisaties opgezet. "Op dat platform moet alles dus bij elkaar gaan komen."

Een fijne bijkomstigheid van zo'n website is dat deelnemers ook een beter beeld krijgen van wat er met hun data gebeurt, legt de wetenschapper uit. "Het is belangrijk dat zij dat kunnen zien."

Aan de Oosterschelde bereidt Zanderink zich voor op een vruchtbare dag. "Het wordt rustig en mooi weer, dus ideaal om walvissen te spotten aan de kust."

Volgens de directeur hangt het van de uiteindelijke opkomst en dataset af wat wetenschappers daadwerkelijk met de resultaten kunnen. Al heeft Zanderink nu al grote plannen: "We willen dit jaarlijks gaan doen. Dan stapelen de data zich vanzelf op en kunnen wetenschappers er sowieso iets mee."

Zanderink verwacht dat veel mensen zich op het laatste moment nog zullen aanmelden voor de telling. "Je kunt de dieren ook in het dolfinarium zien. Daar zitten ze in gevangenschap, in het wild is de beleving nog veel groter."

Later vandaag wordt bekend hoeveel mensen hebben meegedaan aan de telling, maar de resultaten van het onderzoek laten nog wat langer op zich wachten.

Agenten reden Roksana's kat dood, maar kochten ook een nieuwe

1 month 4 weeks ago

Agenten hebben een nieuwe kat gekocht voor een 9-jarig meisje nadat collega's haar vorige kat in Borculo hadden doodgereden. Het slechtnieuwsgesprek knaagde behoorlijk aan de agenten, schrijft Omroep Gelderland.

"Afgelopen maandag hebben collega-agenten tijdens hun nachtdienst per abuis een kat overreden", vertelt wijkagent Sander Haan. "De volgende dag heb ik tijdens mijn dienst de chip uitgelezen op het bureau. Later op de dag ben ik met collega-wijkagent Martijn Schot naar het adres van de kat gegaan."

"Slechtnieuwsgesprekken zijn nooit de leukste berichten, maar dit was ook wel even bijzonder. We dachten van tevoren dat het om een mevrouw zou gaan en dat we dan zo weer klaar zouden zijn. Maar het bleek een meisje van 9 te zijn."

Ouders niet thuis

Roksana, eigenaar van kat May, bleek alleen thuis te zijn. "Mijn collega had de kat in een zak vast en ik zag hem de zak snel achter zijn rug verplaatsen. Maar waarschijnlijk had Roksana de zak al gezien, dus besloten we het toch maar te vertellen. "Ik zei: 'Ik heb toch wel slecht nieuws voor je. May is helaas overleden.'"

Volgens Haan was het meisje erg verdrietig. De agenten belden daarom de moeder van het meisje en probeerden haar wat te troosten voordat ze weggingen. De zaak bleef hen later echter nog bezighouden.

"Ik heb contact opgenomen met het lokale asiel en gevraagd naar de mogelijkheden. Vervolgens heb ik de moeder opnieuw gebeld en gevraagd of ze het ook een goed idee vindt als Roksana een nieuwe kat mag uitzoeken. Dat vond ze prachtig!"

Lijst met namen

Woensdag haalden de agenten Roksana in een politieauto om naar het asiel te gaan. Ze bleek al een hele lijst met nieuwe kattennamen te hebben bedacht. "Uiteindelijk heeft ze op onze kosten een kat mogen uitkiezen en wist ze gelijk een naam te geven die op haar lijstje stond: Charlie."

Roksana was volgens de wijkagent zichtbaar blij verrast. "Je kon het aan haar zien. Als ik naar haar uitdrukking keek, heeft het veel troost geboden. Haar oude kat komt natuurlijk niet meer terug, maar ze keek zo opgelucht. Ik kan het eigenlijk niet omschrijven. Je moet het gezien hebben."

Braziliaanse minister van Mensenrechten weg na beschuldigingen van seksueel wangedrag

1 month 4 weeks ago

De Braziliaanse president Lula da Silva heeft zijn minister voor Mensenrechten ontslagen omdat die zich bij verschillende vrouwen schuldig zou hebben gemaakt aan seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het gaat om Silvio Almeida. Een van de slachtoffers is een collega-minister, melden Braziliaanse media.

"De president acht de positie van de minister niet meer houdbaar gezien de aard van beschuldigingen", zegt een regeringswoordvoerder. De president heeft aangekondigd de aantijgingen grondig te zullen laten onderzoeken.

Minister Almeida zou de vrouwen tegen hun wil hebben gekust en onzedelijk betast. Een van hen getuigde over een incident uit 2019, waarbij Almeida haar onder haar rok in het kruis zou hebben gegrepen. Ook zou hij medewerkers hebben gekoeioneerd.

Almeida zelf ontkent iets fout te hebben gedaan. Hij noemt alle beschuldigingen "een campagne om mijn imago als zwarte man op een prominente positie te besmeuren". Hij zegt door het ontslag de handen vrij te hebben om de aanklachten te weerleggen.

'Daadkrachtig optreden'

Een van de slachtoffers, minister Anielle Franco, prijst president Lula voor zijn "daadkrachtige optreden, steun en solidariteit". Franco is minister voor Raciale Gelijkheid in het kabinet-Lula. Voordien was ze net als Almeida een prominent activist.

Franco vraagt haar privacy te respecteren en wil niet uitweiden over haar eigen ervaringen met Almeida. Ze laakt pogingen "de slachtoffers de schuld te geven, zwart te maken, beschamen of onder druk te zetten om zich uit te spreken in een moment van pijn en kwetsbaarheid".

Oud-vicepresident Cheney stemt niet op partijgenoot Trump: 'Grote bedreiging'

1 month 4 weeks ago

De Amerikaanse Republikeinse oud-vicepresident Dick Cheney is van plan om in november op de Democratische kandidaat Harris te stemmen. Zijn partijgenoot Trump noemt hij een gevaarlijke man die "nooit meer met de macht vertrouwd mag worden".

Dochter Liz Cheney, zelf ook politicus, maakte de keuze van haar vader bekend tijdens een forum in Texas. De aankondiging werd ontvangen met verbazing bij de gespreksleider en met gejuich uit het publiek.

Dick Cheney legde later schriftelijk uit waarom hij voor het eerst op een Democratische presidentskandidaat gaat stemmen. "In de 248 jaar van ons land is er nooit een individu geweest dat een grotere bedreiging is voor onze republiek dan Donald Trump. Hij probeerde de vorige verkiezingen te stelen met leugens en geweld om zichzelf aan de macht te houden nadat de kiezers hem hadden afgewezen."

"Wij burgers hebben de plicht ons land boven onze partij te verkiezen om de Grondwet te verdedigen. Daarom zal ik stemmen op vicepresident Kamala Harris."

De 83-jarige oud-politicus liet het bij een geschreven verklaring. Hij kampt al langere tijd met hartklachten en verschijnt vanwege die gezondheidsproblemen nog nauwelijks in het openbaar.

'Grondwet beschermen'

Dick Cheney is een prominent lid van zijn partij. Als levenslang Republikein diende hij als chef-staf van president Ford, minister van Defensie onder Bush senior en vicepresident van Bush junior. Veel Democraten zien hem vooral als de kwade genius achter een onnodige invasie van Irak in 2003 en mensenrechtenschendingen in de strijd tegen terrorisme.

Die kritiek ten spijt laat Harris weten trots te zijn op de steun van Cheney. "Diep respect dat hij moedig zijn land boven zijn partij verkiest", laat een woordvoerder weten.

Cheney sprak zich in 2016 nog uit voor Trump bij de verkiezingen, vier jaar later maakte hij zijn voorkeur niet publiek. Zijn dochter Liz haalde zich de woede van Trumps achterban op de hals door als een van de weinige Republikeinse leden van het Huis van Afgevaardigden voor de impeachment van haar partijgenoot te stemmen. Ze verloor haar zetel later aan een Trump-aanhanger.

Liz Cheney sprak zich eerder deze week al uit voor de Democraat Harris. Ze zei er lang over nagedacht te hebben maar als conservatief alles te moeten doen om de Grondwet te beschermen.

China stopt per direct met buitenlandse adoptie

1 month 4 weeks ago

China stopt per direct met internationale adoptie. Een specifieke aanleiding wordt niet genoemd, een regeringswoordvoerder zei alleen dat het besluit past in internationale trends.

China maakte buitenlandse adoptie in 1992 mogelijk. Sindsdien vonden zo'n 160.000 kinderen een nieuw gezin in het buitenland. Meer dan de helft van hen ging naar de VS.

"We zijn de buitenlandse regeringen en gezinnen dankbaar dat ze Chinese kinderen hebben willen adopteren, voor hun goede bedoelingen en de liefde en goedheid die ze hebben laten zien", zei de regeringswoordvoerder bij de bekendmaking bij het besluit.

Eenkindpolitiek

Mogelijk heeft het besluit te maken met de demografische ontwikkelingen in China. Lang gold daar de eenkindpolitiek, waarbij het ouders om overbevolking tegen te gaan verboden werd meer dan één kind te krijgen. Vooral meisjes leden onder dat beleid: het merendeel van de buitenlandse adopties waren meisjes.

De eenkindpolitiek werd in 2015 losgelaten omdat het geboortecijfer in het land niet houdbaar was. Tegenwoordig heeft China een van de laagste geboortecijfers ter wereld en doet het land er juist alles aan om vrouwen meer kinderen te laten krijgen. Twijfels over bijvoorbeeld baanzekerheid en de hoge kosten van kinderopvang maken dat echter moeilijk.

Lopende procedures geraakt

De VS heeft opheldering gevraagd over het adoptieverbod, omdat ook lopende adoptieprocedures erdoor getroffen lijken te worden. Volgens de VS worden enkele honderden gezinnen die klaar waren om Chinese kinderen te ontvangen getroffen door het besluit.

China geeft één uitzondering op het besluit: bloedverwanten van eerder geadopteerde kinderen komen nog wel in aanmerking voor hereniging met familie.

Nederland stopte in mei met nieuwe aanvragen voor buitenlandse adopties, omdat die uiteindelijk niet in het belang van de kinderen zouden zijn. De afgelopen jaren kwamen meerdere misstanden aan het licht bij adopties uit het buitenland in het verleden.

Denemarken kondigde in januari een soortgelijk besluit aan nadat uit onderzoek was gebleken dat in de adoptiesector veel sprake was van vervalste documenten en illegale procedures.

Regisseur Pim de la Parra (Blue Movie, Wan Pipel) overleden

1 month 4 weeks ago

Regisseur Pim de la Parra is vrijdag op 84-jarige leeftijd na een kort ziekbed overleden in Paramaribo. Zijn familie meldt dat hij overleed in het bijzijn van zijn twee dochters, Bodil en Nina.

Zijn familie omschrijft hem in het overlijdensbericht als het 'enfant terrible' van de Nederlandse film. Hij maakte tientallen films, waaronder zijn grote doorbraak uit 1971, de erotische film Blue Movie. De film over een man die na zijn vrijlating uit de gevangenis wil inhalen wat hij heeft gemist, trok meer dan twee miljoen mensen en staat nog altijd in de top-5 van best bezochte Nederlandse films.

De la Parra's film Wan Pipel (1976) wordt gezien als een van de belangrijkste Surinaamse speelfilms. Ook maakte hij films als Paul Chevrolet en de ultieme hallucinatie, Lost in Amsterdam en De nacht van de wilde ezels.

Minimal movies

De la Parra gold in de jaren zestig als een grote vernieuwer in de Nederlandse filmwereld. Hij koos voor een lossere en meer realistische stijl dan men hier gewend was, beïnvloed door de Franse Nouvelle Vague met regisseurs als Godard en Truffaut.

"Die filmden gewoon op straat, midden in het leven. Dat was inspirerend. En doordat er handheld camera's op de markt kwamen en het negatief steeds beter in staat was natuurlijk licht te vangen, konden wij dat ook doen", legde hij eens uit aan de Filmkrant.

Het leidde uiteindelijk tot een werkwijze die hij minimal movies noemde: ongekunstelde speelfilms die met een minimaal budget in extreem korte tijd werden opgenomen om de spontaniteit van het project te vangen. Zijn werkwijze inspireerde veel andere filmmakers: zo was voor zijn eigen doorbraak in de jaren 60 Martin Scorsese geregeld huisgast bij De la Parra.

'Eigen filmuniversum'

De Nederlandse Filmacademie typeerde alle bijdrages van De la Parra aan de sector als "een eigen filmuniversum dat haaks stond op bestaande productiestructuren". Zo richtte hij na afronding van zijn opleiding aan de Filmacademie in 1963 met Wim Verstappen het productiehuis Scorpio op en begon hij met hem en andere medestudenten het filmtijdschrift Skoop.

De filmmaker kreeg in 1991 een speciale prijs voor zijn oeuvre tijdens het Nederlands Film Festival in Utrecht. In 2021 werd hij in Suriname benoemd tot Officier in de Ere-Orde van de Gele Ster. Over het leven van Pim de la Parra werd in 2010 een film gemaakt, Parradox.

"De Nederlandse filmwereld zou er zonder regisseur Pim de la Parra heel anders hebben uitgezien", schreef de Filmkrant over zijn leven ter ere van zijn 80ste verjaardag.

Geplaagd ruimteschip Starliner leeg teruggekeerd naar aarde

1 month 4 weeks ago

Het door technische mankementen geplaagde ruimteschip Starliner van Boeing is zonder bemanning teruggekeerd naar de aarde. Kort na 06.00 uur Nederlandse tijd landde het precies zoals gepland aan parachutes op de White Sands Ruimtehaven in New Mexico.

"Foutloos, prachtig", reageerde de NASA-commentator op de zachte landing. Of het ruimtevaartuig ook helemaal ongeschonden door de reis is gekomen onderzoeken technici op dit moment.

Kort na middernacht koppelde de Starliner los van het Internationale Ruimtestation ISS en begon de reis van zes uur terug naar de grond. Het ruimtestation vloog op dat moment op ruim 400 kilometer boven Centraal-China.

Heliumlek en andere defecten

De Starliner arriveerde in juni op het ruimtestation, voor wat oorspronkelijk was bedoeld als een achtdaagse missie van de twee Amerikaanse astronauten aan boord. Het was voor Boeing de eerste bemande vlucht naar het ISS. De VS wil dat dergelijke commerciële vluchten het werk overnemen van de spaceshuttle. Toen dat ruimtevaartprogramma in 2011 eindigde werd NASA voor bemande vluchten afhankelijk van de Russen.

Terwijl SpaceX van Elon Musk inmiddels al negen van dergelijke vluchten heeft uitgevoerd, werd de ontwikkeling van de Starliner geplaagd door problemen. De ontwikkeling van het ruimteschip liep vertraging op en proefvluchten kampten met technische problemen.

De eerste bemande vlucht van de Starliner naar het ISS was geen uitzondering: heliumlekken en defecte stuurraketten maakten het volgens NASA te gevaarlijk om de twee astronauten met de Starliner te laten terugkeren.

En dus landde een lege capsule vanochtend in de woestijn van New Mexico:

Vorige maand hakte NASA de knoop door en besloot de astronauten Suni Williams en Butch Wilmore pas in februari te laten terugkeren. Dat was een pijnlijk gezichtsverlies voor Boeing, omdat het bedrijf daarmee afhankelijk werd van de Space Dragon van concurrent SpaceX.

Voor NASA betekende het besluit een verandering in de personeelsplanning: een vlucht die eind deze maand naar het ISS vertrekt neemt twee astronauten minder mee zodat Williams en Wilmore in februari mee terug kunnen.

Williams gaf toe dat ze gemengde gevoelens had bij het klaarmaken van de Starliner voor vertrek zonder haar en Wilmore. "Het was bitterzoet om de simulatiepakken op onze plekken te zetten, maar we willen dat Starliner veilig thuiskomt."

Londen experimenteert met buslijn tussen Joodse wijken

1 month 4 weeks ago

In het noorden van Londen rijdt sinds deze week een directe buslijn tussen twee overwegend Joodse wijken. Wie met de bus van de ene naar de andere wijk reist, hoeft zo niet meer over te stappen in een hoofdzakelijk islamitische buurt. Het gaat om een proef op initiatief van de Londense burgemeester Sadiq Khan.

De Joodse gemeenschap in de Britse hoofdstad vroeg al jaren om de directe busverbinding, omdat er veel woon-werkverkeer is tussen de twee wijken. Ook scholieren reizen heen en weer tussen de buurten. Khan had in zijn herverkiezingscampagne eerder dit jaar beloofd om de buslijn te realiseren.

Hij zegt tegen de BBC dat de busverbinding urgenter is geworden door het toegenomen antisemitisme in Londen, en zegt geraakt te zijn door de gesprekken die hij de afgelopen tijd met de Joodse gemeenschap heeft gevoerd.

"Men is angstig door de enorme toename van antisemitisme sinds 7 oktober vorig jaar. Ik heb verhalen gehoord van gezinnen die bij het overstappen in Finsbury Park echt bang zijn omdat ze al eens belaagd of uitgescholden zijn."

Huis niet meer uit

Volgens de politie zijn er tussen oktober vorig jaar en juli dit jaar 2065 antisemitische incidenten in de stad geweest. Dat is een toename van bijna 280 procent.

"Er zijn ook verhalen van Joodse Londenaars die hun huis niet meer uit komen, omdat ze zich zo'n zorgen maken over hun veiligheid. Ik wil niet dat er ook maar een Londenaar zijn huis niet durft te verlaten omdat hij of zij het openbaar vervoer vreest", aldus Khan.

Vervoersmaatschappij Transport for London heeft omgerekend 3,7 miljoen euro uitgetrokken voor de directe busverbinding tussen de wijken Stamford Hill en Golders Green. Over een jaar wordt de proef geëvalueerd.

Mpox grijpt sneller om zich heen, Afrika komt met plan voor hele continent

1 month 4 weeks ago

Drie weken nadat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de opkomst van een nieuwe variant van het mpox-virus uitriep tot een internationale noodsituatie, is in Afrika een plan voor het hele continent gelanceerd om het virus tegen te gaan.

Met een bedrag van bijna 600 miljoen dollar wordt geprobeerd het aantal besmettingen van mpox terug te dringen. Meer dan de helft van dat geld gaat naar het bestrijden van het virus in veertien getroffen landen en het verhogen van de paraatheid in vijftien andere landen.

De rest van het geld is bedoeld voor operationele en technische ondersteuning. Hoe het plan gefinancierd wordt, is volgens Jean Kaseya, de directeur-generaal van het Africa Center for Disease Control and Prevention (CDC Africa), nog niet duidelijk.

Het plan richt zich behalve op vaccinatie, ook op toezicht en laboratoriumtesten. Alleen vaccineren is volgens Kaseya niet voldoende om de uitbraak tegen te gaan.

Recente cijfers

Ondertussen grijpt het virus steeds sneller om zich heen. Halverwege augustus werden nog 1400 vermoedelijke gevallen in een week gemeld. In de afgelopen week waren dat er 5466, waarvan er 252 zijn bevestigd. Uit de cijfers van CDC Africa blijkt dat in dezelfde week 26 mensen zijn overleden door mpox. Verreweg de meeste gevallen zijn geteld in Congo.

Sinds begin 2024 zijn vermoedelijk al 25.000 mensen besmet met mpox. Het aantal bevestigde gevallen ligt een stuk lager: 5549. Dat dat zo veel lager is, komt door de beperkte mogelijkheden om te testen in laboratoria. Volgens de officiële cijfers zijn dit jaar 643 mensen aan het virus overleden.

Zelden dodelijk

Het plan komt een dag nadat in Congo 100.000 vaccins waren aangekomen die gedoneerd zijn door de Europese Unie. Morgen wordt opnieuw een lading van die omvang wacht. Naar schatting zijn 3 miljoen vaccins nodig om het virus te bestrijden.

Congo heeft een versnelde goedkeuring voor het vaccin gegeven, maar het is nog niet duidelijk wanneer het land begint met vaccineren. Sekswerkers, binnenlandse vluchtelingen en volwassenen die nauw contact hebben gehad met een besmet persoon krijgen waarschijnlijk als eerste een prik.

Mpox begint vaak met koorts, hoofdpijn, spierpijn, gezwollen lymfeklieren, rillingen en moeheid. Na enkele dagen verschijnen er vlekken op de huid. Deze huiduitslag gaat over in blaasjes. De meeste gevallen zijn mild. De ziekte is, zeker in westerse landen, zelden dodelijk.

Brandweer nog de hele avond bezig met nablussen op industrieterrein De Meern

1 month 4 weeks ago

De brandweer is nog de hele avond bezig met het nablussen van de brand in een bedrijfsverzamelgebouw in De Meern. Daar heeft vanochtend een grote brand gewoed.

De brand aan de Strijkviertel werd rond 06.00 uur ontdekt door buurtbewoners. Het bedrijfspand stond volledig in brand. De brandweer wist te voorkomen dat de brand oversloeg naar andere gebouwen.

Rond 11.00 uur was de brand onder controle en sindsdien is de brandweer bezig met nablussen. Er raakte niemand gewond.

In het gebouw zitten meerdere bedrijven en loodsen, waaronder die van fietsenwinkel Fietsvoordeelshop.nl. Op 26 augustus woedde er ook een grote brand in het bedrijfsverzamelgebouw. Toen ging een verhuisbedrijf grotendeels in vlammen op.

Aangestoken

Verschillende ondernemers en werknemers waren vanochtend op het industrieterrein aanwezig toen de brand woedde. Diverse ondernemers zeggen tegen RTV Utrecht dat zij vermoeden dat er bij beide branden opzet in het spel was.

Zo zegt directeur Hans Verkroost van het verhuisbedrijf tegen de regionale omroep dat hij op beveiligingsbeelden heeft gezien dat de brand bij zijn bedrijf is aangestoken.

Voor Verkroost en zijn collega's komt de brand als een klap."Bij ons was alles de vorige keer al verbrand en nu ligt het hele pand in de as." Hij zegt dat hij niet weet wat er aan de hand is. "We zijn ook maar onderdeel van het hele geheel."

Onderzoek loopt nog

De veiligheidsregio laat aan de omroep weten dat de brand weliswaar in hetzelfde gebouw uitbrak als de vorige keer, maar dan in de unit ernaast.

Of de brand van vandaag is aangestoken, kan een woordvoerder niet zeggen. "We weten niet wat de relatie tussen de twee branden is, dat zal de politie moeten onderzoeken." Dat onderzoek loopt nog.