Aggregator

In Almelo is gisteravond een man om het leven gekomen bij een aanrijding met een trein. Een tweede persoon raakte gewond.

Het ongeval gebeurde in de buurt van station De Riet. Beide slachtoffers werden naar het ziekenhuis gebracht. Een 31-jarige man uit Almelo bezweek daar aan zijn verwondingen. Over de identiteit van het tweede slachtoffer is niets bekendgemaakt.

Het incident gebeurde bij de spoorwegovergang ter hoogte van de Anemoonstraat. Het was een trein van NS die als bestemming Den Haag had.

Slachtofferhulp

Een politiewoordvoerder zegt tegen omroep Oost dat het vaststaat dat het om een ongeluk gaat. Er stonden meerdere mensen bij de overgang. Twee van hen zijn om onbekende redenen onder de spoorboom doorgegaan en aangereden. Aan mensen die het ongeluk hebben zien gebeuren is slachtofferhulp aangeboden.

De politie onderzoekt wat er precies is gebeurd. Door de aanrijding reden er een tijdje geen treinen tussen Almelo en Hengelo.

De Italiaanse aanklager in Palermo heeft zes jaar cel geëist tegen vicepremier Matteo Salvini. Hij wordt ervan verdacht dat hij in 2019, toen hij nog minister van Binnenlandse Zaken was, niet toestond dat een schip met migranten zou aanmeren op het eiland Lampedusa.

Aan boord van het schip waren 147 vluchtelingen, die van de Middellandse Zee waren gered. Door de weigering van Salvini moesten ze bijna drie weken op zee dobberen tot ze aan land konden gaan. Dat gebeurde pas nadat justitie beslag had laten leggen op het schip, omdat het beleid van Salvini in strijd was met het internationale recht.

Salvini noemt de eis "dwaas": "Zes jaar gevangenisstraf voor het blokkeren van het schip en het verdedigen van Italië en de Italianen? Het beschermen van Italië is geen misdaad en ik zal nooit opgeven."

Meloni steunt Salvini

Salvini is de leider van de rechts-populistische partij Lega en staat bekend als fel anti-migratie. Hij is inmiddels minister van Infrastructuur in de regering-Meloni.

Meloni schaart zich achter Salvini: "Het is ongelooflijk dat een minister van de Italiaanse Republiek zes jaar cel riskeert voor het uitvoeren van zijn werk door de grenzen van het land te verdedigen."

Wanneer er een definitieve uitspraak komt in de zaak is nog niet duidelijk.

In Maarheeze, in Noord-Brabant, is een dode gevonden in een auto. De politie houdt rekening met een misdrijf.

Het lichaam werd gevonden in een auto aan de Fazantlaan, aan de rand van een bos. De auto had een Belgisch kenteken. De politie zegt dat er uitgebreid sporenonderzoek wordt gedaan.

Een omwonende zegt tegen het Eindhovens Dagblad dat de auto er al sinds donderdag stond. Gisteren besloot ze door het raampje te kijken, toen die er nog steeds bleek te staan. "Op de achterbank lag een blauwe plastic zak, dicht getapet. Het leek alsof er een lichaam in zat."

De krant schrijft dat het slachtoffer een man is. Meer details zijn nog niet bekend.

In het noordwesten van Nigeria zijn bij een bootongeluk zeer waarschijnlijk 64 mensen om het leven gekomen. Op de houten boot zaten boeren die onderweg waren naar hun landbouwgrond in de buurt van de stad Gummi.

Door onbekende oorzaak kapseisde het schip. De lokale autoriteiten zetten snel een reddingsactie op touw, maar na drie uur waren slechts zes van de zeventig opvarenden uit het water gehaald. Er wordt nog wel gezocht.

Het is de tweede keer in korte tijd dat het op deze plek misgaat. Elke dag steken meer dan 900 mensen de rivier over om hun land te gaan bewerken. Er zijn maar twee boten beschikbaar, die vaak overvol het water opgaan.

Nadeem Manjouneh is Angela Merkel nog altijd dankbaar. Hij ontvluchtte in 2015 de oorlog in Syrië, voer met een gammele boot naar Europa en begon een nieuw leven in Duitsland. Naast hem kwamen dat jaar één miljoen mensen naar Duitsland.

Met haar fameuze uitspraak "Wir schaffen das" liet bondskanselier Merkel mensen zoals Nadeem zich welkom voelen. "Ik was door de oorlog ontworteld geraakt, maar kon in Duitsland als een boom opnieuw aarden." De Duitse bodem was in die jaren vruchtbaar, zegt hij. "Ik heb me heel welkom gevoeld, absoluut."

Die welkomscultuur heeft in Duitsland in korte tijd plaats gemaakt voor een tegenovergestelde publieke opinie over migratie. "Wir schaffen das" is omgeslagen in "Wir schaffen das nicht". Ruim driekwart van de Duitsers wil een ommekeer in het asielbeleid, blijkt uit opinieonderzoek van de ARD. Zelfs onder kiezers van de Groenen is de helft voorstander van een Asylwende, zodat minder mensen naar Duitsland komen.

De instroom is te hoog en meer mensen moeten worden uitgezet, klinkt het daarom bij de centrumlinkse regering. De partij van Merkel, de CDU, pleit tegenwoordig voor permanente grenscontroles en een complete asielstop, tegen Europese regels in. En de radicaal-rechtse AfD wint lokaal verkiezingen met oproepen tot massale deportaties.

Afgehakte varkensoren

Manjouneh merkt dat er een andere wind waait in Duitsland. "Migranten krijgen overal de schuld van. Als uit onderzoek blijkt dat de kwaliteit van het onderwijs achteruitgaat, wordt er een verband gelegd met de komst van migranten, een groep die zichzelf niet kan verdedigen."

Dat gevoel wordt breder gedragen door niet-westerse inwoners in Duitsland. "Eigenlijk is het al anders sinds Merkel weg is, je voelt de verandering", zegt een winkelmedewerker in Cottbus.

Zoals "Wir schaffen das" ertoe leidde dat veel mensen zich openstelden voor nieuwkomers, zo zie je nu de anti-immigratieleuzen terug in de samenleving, zegt Manjouneh. "Zo'n boodschap wordt gespiegeld, met vijandigheid en racistische incidenten." Zo werden onlangs afgehakte varkensoren bij een kennis door de brievenbus geduwd, vertelt de Syriër.

Wanneer we op straat in de oostelijke stad Cottbus vragen wat er nog over is van de Willkommenskultur, wordt er diep gezucht. "Niets, denk ik", zegt een man vertwijfeld. "Merkel heeft goede bedoelingen gehad, maar de open grenzen hebben het land geen goed gedaan."

"Er zijn te veel mensen gekomen die we niet nodig hebben", zegt een zomers geklede inwoner van Cottbus. "Die messenstekers hebben we niet nodig." Zijn vrouw springt hem bij: "We hebben het niet geschafft, is mijn conclusie." Beiden knikken.

Maatregelen die taboe waren

Over een week zijn in de deelstaat Brandenburg, waar Cottbus ligt, deelstaatverkiezingen. De radicaal-rechtse AfD wordt daarbij mogelijk de grootste, net als twee weken geleden in Thüringen. Door geweldsincidenten en islamitische terreuraanslagen is het anti-immigratiesentiment toegenomen, vooral na de mesaanval in Solingen vorige maand.

Sindsdien heeft de landelijke regering van de SPD, de Groenen en de liberale FDP in korte tijd maatregelen aangekondigd die jarenlang taboe waren: het invoeren van grenscontroles, het uitzetten van Afghanen, het beperken van uitkeringen voor vluchtelingen en het vaker opsluiten van asielzoekers. Het tekent onder welke druk de coalitie staat om gehoor te geven aan de onvrede over het migratiedossier.

Veel onzekerheid

Tegelijkertijd klinkt er bij sommige Duitsers ook de vrees dat het debat te ver doorschiet. "Na Solingen gaat het niet over terrorismebestrijding, maar over migratie. Dat zorgt voor heel veel onzekerheid bij mensen die niets verkeerds doen", zegt Martin Kühn. Hij zet zich met zijn timmerbedrijf in Potsdam in voor de integratie van vluchtelingen. "Sinds Solingen zie ik bij hen de vraag of ze hier wel mogen blijven."

Kühn benadrukt dat Duitsland immigratie nodig heeft, vanwege het tekort aan vakmensen. "We hebben ze nodig, hoe moeilijk dat soms ook is." Dat pleidooi is bij middenpartijen weliswaar herhaaldelijk te horen, maar de nadruk ligt op het tegengaan van "irreguliere immigratie".

Hoewel Nadeem Manjouneh schrikt van de omslag, blijft hij optimistisch. "Als 30 procent op de AfD stemt, dan stemt 70 procent op andere partijen. Dat moet je niet vergeten" Nadeem gaat hoe dan ook niet weg: hij is geworteld als Duitser. "En daar ben ik trots op!"

In het gisteren gepresenteerde regeerprogramma is er veel aandacht voor het bouwen van huizen. De woningnood neemt in Nederland steeds meer toe, met een tekort van 390.000 woningen vorig jaar tot 401.000 op dit moment.

Het kabinet-Schoof is, net als het vorige kabinet, van plan 100.000 woningen per jaar bij te bouwen. Daarvoor moet 2,5 miljard euro worden geïnvesteerd in infrastructuur in nieuwe wijken, procedures moeten worden verkort en projecten die weinig stikstof uitstoten moeten voorrang krijgen.

Volgens woningmarktonderzoeker Berry Blijie duurt het gemiddeld zo'n zeven jaar voordat het plan voor een nieuwbouwwijk helemaal is gerealiseerd. Het vorige kabinet heeft al veranderingen in gang gezet. Blijie: "Er is al een forse toename ten opzichte van vijf, zes jaar geleden. De motor komt op gang."

Op dit moment worden er 70.000 woningen per jaar bijgebouwd. Als je het omzetten van kantoorgebouwen naar woningen daarbij optelt kom je op 80.000 tot 90.000 woningen. Maar opschalen duurt lang.

Wethouder Frank van Vliet (GroenLinks) van de gemeente Delft ziet dat nieuwe wijken bouwen een kwestie is van de lange adem. "Dikwijls duurt het langer dan we willen."

Hij is nu bezig met een project van een paar duizend nieuwe woningen langs de Schie. "Het bestemmingsplan is goedgekeurd door de gemeenteraad en wacht nu op goedkeuring door de Raad van State. Dat is een proces van jaren en daar zit ook een deel van de vertraging."

Of de nieuwe maatregelen van het kabinet de boel versnellen weet hij niet. "Ik denk dat het belangrijk is om vast te houden aan de plannen die je hebt. Dat zaken soms meer tijd vragen is van alle tijden."

Nieuwbouwmachine gestokt

Wanneer Nederland dan de 100.000 woningen extra per jaar haalt? Onderzoeker Blijie denkt in 2027 en 2028, waarbij hij het omzetten van kantoorpanden meerekent. "Maar elk jaar dat je het niet haalt loopt het tekort natuurlijk weer harder op." Brancheorganisatie Bouwend Nederland betwijfelt de haalbaarheid van de kabinetsplannen.

Wat de woningbouw bemoeilijkt is dat er jarenlang weinig nieuwbouw is geweest. Blijie: "Zo rond het jaar 2000 hadden we het idee: Nederland gaat niet meer verder groeien, we gaan misschien zelfs krimpen. Beleidsplannen zijn daar toen op gericht."

"Dus de nieuwbouwmachine is toen gestokt, en terwijl dat plaatsvond is de bevolkingsgroei juist op gang gekomen, met name als gevolg van migratie", aldus Blijie.

Vanaf 2010 had Nederland weer meer woningen nodig. Blijie: "Daar waren we niet klaar voor. Nu zie je hoe lang het duurt voordat die machine weer op gang komt. Dan moet je weer mensen aannemen, weer plannen maken, weer beleid gaan vormen, van Den Haag tot aan de kleinste gemeentes. Daar gaat heel veel tijd overheen."

Landen in Midden-Europa maken zich op voor uitzonderlijke overstromingen, die worden veroorzaakt door extreme regenval. Al die regen veroorzaakt al veel problemen, maar het lijkt nog maar het begin.

Steden als de Tsjechische hoofdstad Praag en het Duitse Dresden bereiden zich voor op het hoge water. Naast het zuiden van Duitsland en Tsjechië zetten ook Polen, Slowakije, Hongarije en delen van Oostenrijk zich schrap. Sommige plaatsen zijn al voor een deel geëvacueerd.

"Het komt echt niet vaak voor dat het zo lang zo hard achter elkaar regent", zegt weerman Peter Kuipers Munneke. "In de Donau worden bijvoorbeeld waterstanden verwacht die maar eens in de tien tot vijftien jaar voorkomen. In de wat kleinere rivieren, zoals de Elbe en de Oder, komt dit echt maar eens in de twintig, dertig, veertig jaar voor."

De hoogste stand in de Donau - bijna 8 meter - wordt zondag rond 07.00 uur verwacht.

Ingeklemd lagedrukgebied

Wat er in Midden-Europa gebeurt heeft te maken met het water in de Middellandse Zee, dat al maanden heel erg warm is. "Al dat vocht is met een grote boog uiteindelijk in het midden van Europa terechtgekomen tussen twee hogedrukgebieden in", zegt Kuipers Munneke. "Dat betekent dat het lagedrukgebied nergens heen kan. Het ligt daar ingeklemd, ook nog eens tussen bergen, het blijft dus maar doorregenen."

Een weerkaart met daarop het lagedrukgebied in Midden-Europa:

"Op veel plaatsen is iets meer dan de helft van de regen zo'n beetje gevallen", legt Kuipers Munneke uit. "Maar dat betekent dat er ook nog eens een keer zo veel regen bij gaat komen morgen en overmorgen. Bovendien wordt die regen afgevoerd in die grote rivieren. Daar worden de hoogste waterstanden pas begin of halverwege volgende week verwacht."

24 Oostenrijkse 'rampzones'

In Passau, een Duitse stad op de grens met Oostenrijk, zijn de eerste delen van de binnenstad afgesloten met het oog op overstromingen. De gemeente had al aangekondigd dat dit waarschijnlijk zou gaan gebeuren. In de oude binnenstad komen de rivieren de Donau, de Inn en de Ilz samen. Hulpdiensten hebben zandzakken geplaatst om het water tegen te houden.

Ook in Oostenrijk valt er veel neerslag. In Tirol viel al een meter sneeuw, dat gebeurt normaal gesproken zelden zo vroeg in het jaar. De autoriteiten hebben vanmiddag 24 dorpen in de deelstaat Neder-Oostenrijk, in het noordoosten, uit tot 'rampzones'. Evacuaties van de inwoners van die gebieden zijn begonnen.

In Roemenië kwamen zeker vier mensen om het leven door de overstromingen. Dorpen liepen daar onder water:

In Tsjechië zitten tienduizenden mensen zonder stroom, maar ook daar is de waterpiek nog niet bereikt. De Tsjechische autoriteiten waarschuwden zaterdagavond voor meer dan 70 gebieden.

Volgens de autoriteiten moeten duizenden mensen voorbereid zijn op evacuatie, omdat het blijft regenen. Dit soort overstromingen komen volgens het meteorologisch instituut ongeveer een keer per eeuw voor.

Bij een ziekenhuis in de stad Brno zijn uit voorzorg de onderste verdiepingen geëvacueerd. 180 patiënten worden naar andere ziekenhuizen en klinieken gebracht. Tussen vandaag en morgen wordt op sommige plekken in Tsjechië een derde van de hoeveelheid regen verwacht die daar doorgaans in een heel jaar valt.

In het zuidwesten van Polen leidt de extreme regenval ook tot overlast. Daar zijn door overstromingen ook al verschillende dorpen geëvacueerd.

In de omgeving van het Zeeuwse Kruiningen is gisteravond een serval gespot. De gemeente Reimerswaal, waar Kruiningen onder valt, roept mensen om zelf geen actie te ondernemen en de politie te bellen als ze het dier zien.

Het van oorsprong Afrikaanse roofdier is groter dan een huiskat, heeft lange poten en is gevlekt als een luipaard. Het is onduidelijk waar dit exemplaar vandaan komt en wie het is kwijtgeraakt.

Volgens de gemeente Reimerswaal is het dier ongevaarlijk voor mensen. Het advies is wel om honden en katten niet los te laten lopen, zolang de serval niet is gevangen. De gemeente meldt dat lokkooien zijn uitgezet in de omgeving. De politie laat weten dat er een dierenarts wordt ingeschakeld als de serval gezien wordt. Die kan het dier op de juiste manier proberen te vangen.

Lokkooi in de tuin

Inwoner Eric Dek zag hoe de serval zich gisteravond vergreep aan zijn duiven. De vogels zaten op dat moment in een rieten mand, klaar om uit te vliegen. "Hij stak zo een klauw in die rieten mand", vertelt hij aan Omroep Zeeland. Twee duiven overleefden dit niet, drie andere wisten te ontsnappen.

De dierenambulance kwam meteen in actie en plaatste een lokkooi in de tuin van Dek. "Daar liggen die dode duiven nu in, maar hij heeft nog niet toegeslagen. Ik denk dat ik er vanavond een stukje rauw vlees in stop."

Volgens Dek loopt de serval al enkele dagen rond in de Zeeuwse plaats. "Andere buren hadden de serval donderdag en vrijdag al gespot. Die hebben toen al de politie en de dierenambulance gebeld."

Hij en zijn buren hebben geen idee waar het dier vandaan komt. "We kennen niemand in de buurt die zo'n dier mist. Ik heb wel gehoord dat ze grote afstanden kunnen afleggen, dus misschien komt hij van ver."

Verboden huisdieren

In juli ontsnapten in één nacht twee servals, een in Lexmond en een in Helmond. De serval uit Lexmond werd snel daarna weer gevangen, maar de kat die in Helmond is ontsnapt is voor zover bekend nog niet gevonden.

Sinds 1 juli staat de serval op de lijst van verboden huisdieren in Nederland. Er geldt een overgangstermijn: wie voor 1 januari 2024 zo'n dier al in huis had, mag het houden totdat het doodgaat.

De politie heeft alle klimaatdemonstranten van de A12 in Den Haag gehaald. Er zijn 370 mensen aangehouden. 350 op grond van de Wet openbare manifestaties en twintig voor belemmering en vernieling, waaronder het aanbrengen van graffiti. De ontruiming begon kort na 17.00 uur en duurde in totaal zo'n twee uur.

De weg wordt momenteel schoongemaakt. De verwachting is dat de Utrechtsebaan niet voor 21.00 uur wordt vrijgegeven.

Rond het middaguur hadden honderden activisten van onder meer Extinction Rebellion (XR) de Utrechtsebaan bezet, uit protest tegen overheidssubsidies op fossiele brandstoffen. Een deel van de demonstranten had tenten bij zich, omdat ze zeiden van plan te zijn om op de snelweg te blijven slapen.

Politie voert ook actie

Omdat de politiebonden vandaag ook actievoerden, voor een nieuwe vroegpensioenregeling, had de politie van tevoren gezegd tot 17.00 uur niet te zullen ingrijpen bij de demonstratie. Er waren ook veel minder agenten aanwezig dan bij eerdere XR-demonstraties op de A12 bij het Malieveld.

Iets na 17.00 uur meldde de politie op X dat ze van burgemeester Van Zanen de opdracht hadden gekregen om de actievoerders weg te sturen. Demonstranten die daar geen gehoor aan gaven werden aangehouden. De actievoerders werden op brancards naar stadsbussen gebracht, die hen vervolgens afvoerden.

Een aantal activisten had zich vastgeketend aan hekken:

Voormalig EO-voorzitter en presentator Arie van der Veer is op 82-jarige leeftijd overleden. Hij is vandaag in het bijzijn van zijn vrouw en kinderen overleden, meldt de EO.

Van der Veer was tussen 1990 en 2008 voorzitter van de Evangelische Omroep en tussen 1991 en 1998 ook vicevoorzitter van de NOS. Bij de EO was hij ook actief als presentator van onder meer Nederland Zingt, De Kapel en Nederland Zingt op Zondag.

De laatste tijd kampte hij met verschillende gezondheidsproblemen. Zo kreeg hij in 2018 een herseninfarct en werd bij hem meermaals kanker geconstateerd. In augustus zei Van der Veer: "De chemo's hebben mijn lichaam gesloopt. Ik kan niet ver meer lopen. Ik ben intens moe."

Workaholic

De omroepman zei dat hij zo lang mogelijk wilde blijven werken. In een interview in Visie, de programmagids van EO, zei hij daarover in 2020: "Nu ben ik sowieso een werkezel, maar daarom blijf ik misschien ook wel zo lang mogelijk werken. Ik ben een beetje een workaholic. Des te groter zou de straf zijn als ik moet stoppen."

Behalve bestuurder en presentator was Van der Veer predikant bij de Christelijk Gereformeerde Kerken. Toen hij in 2008 afscheid nam bij de omroep, werd hij onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Een man die afgelopen nacht met onbekende verwondingen naar een ziekenhuis is gebracht in Dendermonde, is daar doodgeschoten door de politie.

De man keerde zich tegen de agenten nadat hij door hen naar het ziekenhuis was gebracht, melden Belgische media. De man uit Berlare, ten westen van Dendermonde, werd naar de spoedeisende hulp gebracht "na een incident tussen familieleden", meldt de krant De Morgen.

Eenmaal aangekomen in het ziekenhuis werd de man agressief. Wat er toen is gebeurd is niet geheel duidelijk, maar een van de agenten heeft de man neergeschoten. Die overleed ter plaatse aan zijn verwondingen.

Het Nieuwsblad meldt dat de man geboeid zou zijn tijdens het incident, maar dat is niet officieel bevestigd. Justitie doet verder onderzoek.

In de straten van Iraanse steden worden steeds meer vrouwen zonder hoofddoek gezien. Dat valt volgens persbureau AP op te maken uit video's die op sociale media worden geplaatst met beelden uit het alledaagse leven van Iraniërs. Het valt op dat vrouwen en meisjes langslopen met hun haar onbedekt, met name na zonsondergang.

In Iran regeert een streng islamitisch regime dat hard optreedt tegen wat het ziet als misdrijven en demonstraties. Sinds de revolutie in 1979 zijn vrouwen verplicht om hun haar te bedekken en lange, loszittende kleding te dragen. De handhaving ervan gaat echter met golfbewegingen.

Moraalpolitie

Maandag is het twee jaar geleden dat de 22-jarige Mahsa Amini in een ziekenhuis overleed, nadat ze met veel geweld was gearresteerd door de moraalpolitie. Ze zou haar hoofddoek te los hebben gedragen. Haar dood leidde tot maandenlange massale protesten die door het regime hard werden neergeslagen.

Daarbij zijn volgens een Iraanse mensenrechtenorganisatie in de VS meer dan 500 mensen om het leven gekomen. Meer dan 22.000 mensen belandden in de gevangenis. Meerdere Iraniërs zijn ter dood veroordeeld en opgehangen vanwege hun deelname aan de protesten.

Vorig jaar pakte het regime in aanloop naar de sterfdag van Amini veel activisten op. Ook werden er extra camera's rond haar graf geplaatst om betogingen op die plek te voorkomen.

Ook dit voorjaar handhaafde de moraalpolitie de kledingvoorschriften nog. In april verschenen er op sociale media nog video's waarin te zien was dat agenten hardhandig optraden tegen vrouwen die zich niet aan de voorschriften hielden.

Nieuwe president

In juli werd Masoud Pezeshkian gekozen tot nieuwe president van het land. Hij won van de conservatieve hardliner Saeed Jalili. Pezeshkian volgde president Raisi op, die in mei om het leven kwam bij een helikoptercrash.

Hij staat bekend als gematigder dan Raisi. Wel is hij loyaal aan de hoogste geestelijk leider ayatollah Khamenei, die de belangrijkste lijnen uitzet. De president heeft binnen die kaders wel bewegingsruimte, bijvoorbeeld over hoe de kledingregels worden gehandhaafd.

Van Pezeshkian wordt gezegd dat hij wil werken aan een betere relatie tussen de regering en het volk en dat hij de handhaving van de kledingregels wil versoepelen. Het lijkt erop dat vrouwen nu ook die ruimte krijgen.

Erfenis van Mahsa Amini

Persbureau AP concludeert op basis van recente beelden dat meer vrouwen hun haar onbedekt hebben, of het nu gaat om de chique noordelijke buitenwijken van Teheran of de arbeiderswijken in het zuiden van de hoofdstad. Dat gebeurt dus vooral na zonsondergang, maar ook steeds meer overdag en in het weekend in de grote parken.

Azadeh, een 25-jarige studente aan de Teheran Sharif-universiteit durft inmiddels ook weer zonder hoofddoek de straat op. "Mijn zogenaamde moed om geen hoofddoek te dragen is de erfenis van Mahsa Amini." Toch is de angst voor vervolging nog niet verdwenen, want tegenover AP wil ze alleen haar voornaam noemen uit angst voor represailles.

Politiek klimaat

Hoewel het Iraanse regime niks zegt over de toename van het aantal vrouwen dat zonder hoofdbedekking de straat op gaat, zijn er wel andere tekenen dat het politieke klimaat verandert. Zo werd vorige maand een universitair docent ontslagen die zich op de staatstelevisie neerbuigend had uitgelaten over Mahsa Amini.

Ook liet de hoofdaanklager weten dat ordediensten geen geweld mogen gebruiken tegenover vrouwen die zich niet aan de kledingregels houden. "Niemand heeft het recht om zich ongepast te gedragen, ook al begaat iemand een overtreding."

Rusland en Oekraïne hebben opnieuw gevangenen geruild. Dat meldt zowel de Oekraïense president Zelensky als het Russische ministerie van Defensie. De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) hebben bemiddeld bij de onderhandelingen. Beide landen hebben 103 krijgsgevangenen vrijgelaten.

De vrijgelaten Russische militairen bevinden zich nu in Belarus, meldt het Russische ministerie van Defensie. "Daar krijgen ze psychische en medische hulp en kunnen ze contact opnemen met hun familie." Oekraïne kreeg onder meer militairen, politiemensen en grenswachten terug.

Sommige Oekraïense krijgsgevangenen belden meteen na hun vrijlating hun familie:

Rusland en Oekraïne wisselen regelmatig krijgsgevangenen uit. Dat gebeurde sinds de inval in februari 2022 al tientallen keren. Hoeveel gevangenen er in totaal zijn geruild is niet te verifiëren.

Spanningen

De Verenigde Naties stellen dat de meeste Oekraïense gevangenen niet de juiste medische zorg hebben gekregen tijdens hun gevangenschap. Ze werden soms mishandeld of gemarteld door middel van elektrische schokken. Andersom zijn er ook meldingen van mishandelde Russische krijgsgevangenen in Oekraïne.

De laatste tijd zijn de spanningen tussen Rusland en het Westen over Oekraïne opgelopen. De Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk overwegen langeafstandsraketten te leveren aan Oekraïne. Daarmee zouden doelen dieper in Rusland geraakt kunnen worden.

De Duitse politie heeft meer details gegeven over hoe de grenscontroles er vanaf maandag zullen uitzien. Bij de deelstaat Noordrijn-Westfalen, die aan Nederland grenst, zal er steekproefsgewijs gecontroleerd worden op identiteitsbewijzen. Daarmee moet het verkeer zo min mogelijk verstoord worden.

De paspoortcontroles beginnen maandag om middernacht. "Dit zijn nadrukkelijk geen volledige controles van al het grensoverschrijdende personen- en goederenverkeer. Eventuele hinder moet zo beperkt mogelijk worden gehouden", schrijft de Bundespolizei.

Agenten zullen zowel in uniform als in burger controles uitvoeren, niet alleen aan de grens zelf, maar ook in een gebied van 30 kilometer rond de grens. "We zullen steekproefsgewijs, op wisselende plekken en tijdelijk bewakings- en controlemaatregelen uitvoeren."

De politie roept reizigers op om hun paspoort of ID-kaart mee te nemen als ze de grens over gaan, om de controles zo soepel mogelijk te laten verlopen.

Zonder visum

De Duitse regering besloot maandag om voor zeker een half jaar langs alle landsgrenzen paspoorten te controleren. De maatregel moet het aantal mensen terugdringen dat het land zonder geldig visum inreist. Ook wil de regering Duitsland met de controles beter beschermen tegen dreigingen zoals terrorisme.

Minister Madlener van Infrastructuur zei gisteren te verwachten dat de controles aan de grens enige overlast zullen geven. "Het is niet anders."

Extra kosten

De transportbranche maakt zich grote zorgen over de gevolgen van de paspoortcontroles. De ANWB verwacht dat het extra druk zal worden op de weg richting de grens. Transportbedrijven vrezen dat dat zal leiden tot extra kosten.

De Duits-Nederlandse Handelskamer zegt bijvoorbeeld dat er elke dag ongeveer 100.000 vrachtwagens de grens passeren. Een uur vertraging kost een enkele vrachtwagen ongeveer 100 euro.

In Uganda is marathonloopster Rebecca Cheptegei begraven. Ze werd vorige week vermoord door haar ex-partner, die haar met benzine overgoot en in brand stak.

Het lichaam van Cheptegei werd gisteren overgebracht van Kenia, waar de atlete woonde, naar haar familiedorp net over de grens met Uganda. Tientallen mensen sloten zich aan in een stoet om aandacht te vragen voor geweld tegen vrouwen. In het Ugandese dorp was vervolgens een dienst om de atlete te herdenken.

De aanval vond vorige week plaats in het huis van Cheptegei in Kenia, waar de atlete naartoe was verhuisd om te trainen. Haar ex overleed deze week ook aan zijn verwondingen. Ze zouden ruzie hebben gehad over het stuk land dat de atlete in Kenia had gekocht.

'Laffe, zinloze daad'

De dood van Cheptegei leidde tot geschokte reacties in Kenia. Daar komt femicide geregeld voor. Volgens Amnesty International zijn er tussen 2016 en 2023 in Kenia meer dan 500 vrouwen vermoord.

De meeste vrouwen zijn onder de 35 jaar en worden gedood door hun partner of door bekenden. Zo'n 4 op de 10 Keniaanse vrouwen die een relatie hebben of getrouwd zijn, hebben daarnaast te maken gehad met fysiek of seksueel geweld door hun (ex-)partner.

Ook in Uganda werd geschokt gereageerd. Don Rukare, voorzitter van de Nationale Sportraad van Uganda, schreef op X dat de aanval "een laffe en zinloze daad was die heeft geleid tot het verlies van een groot atleet".

Een paar weken voor de aanval deed Cheptegei (33) nog mee aan de marathon op de Olympische Spelen in Parijs. Ze eindigde op de 44ste plaats.

De paus heeft katholieken in de VS geadviseerd bij de presidentsverkiezingen in november "het minste kwaad te kiezen". Dat zei hij nadat hij zich uiterst kritisch uitliet over zowel de Democratische kandidaat Kamala Harris als de Republikein Donald Trump.

Paus Franciscus zei dat beide Amerikaanse presidentskandidaten een beleid voeren dat "tegen het leven" is. In het vliegtuig van Singapore terug naar Rome keurde hij het abortusstandpunt van vicepresident Harris af en noemde hij abortus "moord".

Tegelijkertijd zei de paus dat het plan van Trump om miljoenen immigranten te deporteren een "ernstige" zonde is, om vervolgens de Amerikaanse katholieke kiezer op te roepen om "het minste kwaad te kiezen" als ze in november naar de stembus gaan. De paus ging niet verder in op wat of wie hij daarmee bedoelde.

Groeigebied

Paus Franciscus bezocht van 3 tot en met 13 september achtereenvolgens Indonesië, Papoea-Nieuw-Guinea, Oost-Timor en Singapore. Het was in kilometers en in duur verreweg de langste reis van zijn pontificaat.

Naast het Afrikaanse continent is vooral Zuidoost-Azië een belangrijk groeigebied voor de Rooms-Katholieke Kerk. Franciscus hoopte met de tournee het rooms-katholieke geloof in de regio een krachtige impuls te geven. Daarnaast wilde hij wereldwijd de kernthema's van zijn pausschap in de schijnwerpers zetten.

Actievoerders van Extinction Rebellion (XR) blokkeren vandaag opnieuw de Utrechtsebaan in Den Haag uit protest tegen overheidssubsidies op fossiele brandstoffen.

De bezetting van de A12 is klokslag 12.00 uur begonnen. Naar schatting staan er nu zeker 500 betogers op het stuk snelweg tussen het gebouw van de Tweede Kamer en het ministerie van Economische Zaken.

Sommige demonstranten zetten tentjes op om op de snelweg te kunnen overnachten:

De klimaatorganisatie heeft al verschillende keren gedemonstreerd op dat deel van de A12, wat leidde tot verkeersoverlast en volgens de politie ook tot onveilige situaties.

Omdat de politiebonden vandaag ook actievoeren voor een nieuwe vroegpensioenregeling zijn er een stuk minder agenten op de been. Een verslaggever ter plaatse ziet een handvol agenten bij de demonstratie, een stuk minder dan bij vorige blokkades.

Een demonstrant zegt tegen de NOS het fijn te vinden dat er geen grote politemacht op de been is. "Als er veel gedoe is met mensen die worden opgepakt, dan gaat het alleen daar over. Maar het gaat over dat het niet goed gaat met het klimaat en dat ik me heel erg zorgen maak over de wereld waar mijn kleinkinderen straks in moeten leven."

Preventief afsluiten

Een deel van de XR-betogers kwam vandaag in Den Haag aan na een meerdaagse protestmars vanuit Arnhem.

Even leek het erop dat Rijkswaterstaat de weg preventief zou afsluiten. Die aankondiging werd later ingetrokken. "Dit is eerder niet goed door ons gecommuniceerd", liet minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat weten.

De gemeente Den Haag schrijft op X dat het blokkeren van de Utrechtsebaan verboden is. "Het Malieveld ernaast is beschikbaar om te demonstreren." Een woordvoerder meldt dat de politie de situatie in de gaten houdt. Aan de hand daarvan wordt er bepaald of er wordt ingegrepen.

Burgemeester

De politie komt sowieso niet in actie tot 17.00 uur, hebben woordvoerders van het Landelijk Actiecentrum Politieacties gezegd. De burgemeester zou na die tijd wel een beroep kunnen doen op de politie. Of dat ook meteen zal gebeuren, is niet duidelijk. "Of de politie al dan niet wordt ingezet, is aan de burgemeester", zegt stakingsleider Maarten Brink tegen Omroep West.

In heel Nederland hebben duizenden monumenten hun deuren geopend voor Open Monumentendag. Dit weekend kunnen bezoekers gratis een kijkje nemen in landhuizen, kastelen, molens en forten die niet altijd open zijn voor publiek. Het thema is dit jaar "Routes, netwerken en verbindingen", met als slogan "Onderweg!".

In Amsterdam was onder meer een afgesloten voetgangerstunnel onder de Keizersgracht geopend die voormalige bankgebouwen met elkaar verbindt. De tunnel is buiten gebruik gesteld, maar voor Open Monumentendag is hij tijdelijk toegankelijk voor publiek.

De belangstelling was zo groot dat mensen in de rij moesten wachten om de zogenoemde 'Poentunnel' te bezoeken. In de middag werd het zelfs zo druk dat de gemeente adviseerde om niet meer te komen. Volgens lokale tv-zender AT5 bedroeg de wachttijd toen zo'n twee uur.

Bekijk hier de beelden van de 'Poentunnel':

In Maastricht was de oostcrypte van de Sint-Servaasbasiliek geopend, die normaal gesproken niet toegankelijk is voor publiek. Het is een van de oudste delen van de kerk, meldt 1Limburg.

Bij Arnhem was de brandtoren op het Rozendaalse Veld open voor publiek. De toren maakt deel uit van een netwerk van torens die na de Tweede Wereldoorlog op de Veluwe zijn gebouwd om bos- en heidebranden snel te ontdekken.

Bezoekers konden nu voor het eerst de toren van ruim dertig meter hoog beklimmen:

Voor de gelegenheid liet de NS twee monumentale treinen uit het Spoorwegmuseum rijden. De Mat '46, ook wel bekend als de Muizeneus, en de Mat '54, met de bijnaam Hondekop, worden aan elkaar gekoppeld om als één trein van Utrecht Maliebaan naar Den Dolder, Bilthoven en Amersfoort Centraal te rijden.

Reizigers werden aan boord begeleid door medewerkers in historische uniformen. Behalve de historische treinen zijn dit weekend ook de koninklijke wachtkamers op drie NS-stations te bezoeken.

Verder zijn er zoals elk jaar in het hele land activiteiten bij monumenten georganiseerd. Zo is er onder meer een orgelconcert in de Domkerk in Utrecht en zijn er rondleidingen bij poppodium Vera in Groningen. Dat bestaat 50 jaar, daarom is het hele pand te bekijken tijdens Open Monumentendag.

Gaat de samenstelling van permanente leden van de VN-Veiligheidsraad na decennia aan gesteggel veranderen? Al sinds 1945 hebben vijf landen een permanente zetel, maar de Verenigde Staten pleiten er nu voor om daar twee Afrikaanse landen aan toe te voegen.

De VS, China, Rusland, Groot-Brittannië en Frankrijk zitten permanent in de Veiligheidsraad, de bezetting van tien andere plekken rouleert. Wereldleiders en academici pleiten er al langer voor om de samenstelling van de raad te veranderen om de VN-lidstaten beter te representeren en recht te doen aan veranderende machtsposities.

De Amerikaanse VN-ambassadeur Linda Thomas-Greenfield sprak de steun voor de twee Afrikaanse zetels uit in een toespraak bij de Amerikaanse denktank Council on Foreign Relations. Zonder permanente zetels voor Afrikaanse landen benut de Veiligheidsraad volgens Thomas-Greenfield niet "het volledige voordeel van hun kennis en stem", zei ze.

Rechtvaardig

"Dit is wat onze Afrikaanse partners willen, en wat wij geloven dat rechtvaardig is", lichtte ze toe. Afrikaanse landen zouden zelf moeten beslissen welke lidstaten gaan toetreden tot de Veiligheidsraad.

De VS pleit ook voor aanpassingen rond de tien tijdelijke zetels die lidstaten per toerbeurt toebedeeld krijgen. Daarvoor geldt een verdeling naar werelddeel. Nederland trad in 2018 voor het laatst tijdelijk toe tot de raad.

De VS vindt dat een van die zetels standaard naar een eilandnatie moet gaan, zoals de Bahama's, Barbados of Jamaica. "Zij hebben allemaal kritische inzichten over een reeks vraagstukken over internationale vrede en veiligheid, en met name de impact van klimaatverandering", aldus Thomas-Greenfield.

Winnaars Tweede Wereldoorlog

De huidige samenstelling is gebaseerd op de verhoudingen aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, zegt Ron Ton, directeur van de Clingendael Academy, de opleidingstak van de Haagse denktank. Toen werd de de Veiligheidsraad opgericht. "Het begon met de winnaars van WO II, die landen hadden toen bepaalde machtsposities waardoor ze een permanent lidmaatschap kregen."

Maar sindsdien zijn machtposities veranderd en staat de samenstelling van de Veiligheidsraad al jaren ter discussie, vertelt de expert in internationale betrekkingen. "India is bijvoorbeeld een grotere macht geworden en naar Japan en Duitsland wordt niet meer gekeken als enkel de verliezer van de Tweede Wereldoorlog, maar als landen in de top 10 van economieën."

De Amerikaanse president Biden heeft twee jaar geleden ook al opgeroepen om meer permanente leden aan de raad toe te voegen. Hij sprak toen over "Afrikaanse landen, Latijns-Amerikaanse landen en landen uit de Cariben". De VS wil daarnaast al langer dat Duitsland, Japan en India ook een permanente zetel krijgen.

Eén zetel voor de EU

In de academische wereld zijn er al heel veel voorstellen gedaan om de samenstelling te veranderen, zegt Ton. Zo is er voorgesteld om de zetels van het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk in de VN-Veiligheidsraad te vervangen door een gezamenlijke zetel voor de Europese Unie. "Maar het zit politiek vast. Met name omdat de huidige leden hun vetopositie niet willen delen of opgeven."

Het zou goed zijn als de huidige permanente leden beseffen dat de mondiale machtsverhoudingen veranderen, zegt onderzoeker Kars de Bruijne van Clingendael. "Europese landen worden aan alle kanten voorbijgelopen. We dreigen meer en meer irrelevant te worden."

Permanente zetels voor Afrikaanse landen zouden daarom niet alleen goed zijn voor Afrika, maar ook vanuit het belang van Europa en Nederland, zegt De Bruijne. "Het lijkt paradoxaal omdat je macht verwatert. Maar we moeten realiseren dat de macht van Afrika, het continent van de toekomst, gaat groeien."

Tweederangs lid

De VS is er wel op tegen om de twee Afrikaanse landen vetorecht te geven, iets dat de vijf permanente landen wel hebben. Volgens Thomas-Greenfield maakt het vetorecht het werk van de Veiligheidsraad "disfunctioneel".

De Bruijne snapt dat dat idee praktisch is, maar "het geeft wel een dubbel signaal". "Je mag erbij, maar toch niet helemaal. Als een soort tweederangs permanent lid."

Op de achtergrond speelt daarbij de vraag wat de Veiligheidsraad nog kan uitrichten. Het aantal veto's dat wordt uitgesproken op resoluties is de laatste jaren toegenomen. De Veiligheidsraad heeft wel een resolutie aangenomen voor een plan voor een staakt-het-vuren in Gaza, maar dat heeft nog niet geleid tot een doorbraak.

Belangrijk signaal

Maar juist het feit dat resoluties worden tegengehouden onderstreept het nut van veto's, zegt De Bruijne. "Als de Veiligheidsraad zich uitspreekt, is het een ontzettend belangrijk signaal."

Bovendien draait het in de Veiligheidsraad om meer dan het aannemen van resoluties, benadrukt Ton. Er wordt volgens Ton vaak onderschat hoeveel er gebeurt achter de schermen, zoals de inzet op vredesmissies en het garanderen van veiligheid in andere gebieden.

Daarnaast heeft de Veiligheidsraad een unieke positie in de wereld, zegt Ton. "Op het gebied van mondiale multilaterale samenwerking bestaat er geen alternatief."

Bij overstromingen in het oosten van Roemenië zijn vier mensen omgekomen. Hun lichamen zijn in verschillende dorpjes in de buurt van de grens met Moldavië gevonden, hebben de autoriteiten laten weten.

In totaal zijn er vijf lichamen gevonden, maar een van de slachtoffers was al twee dagen dood. Diegene is niet door het noodweer gestorven, melden autoriteiten. Het gaat om drie bejaarde vrouwen en om twee mannen. Verder hebben hulpdiensten een kleine honderd inwoners in het gebied in veiligheid gebracht.

Zeker acht districten in Roemenië kregen te maken met noodweer. Daarbij viel niet alleen veel regen, een sterke wind haalde ook bomen neer. Daardoor raakten auto's en ongeveer 5000 huizen beschadigd en werden wegen geblokkeerd.

In Roemenië worden dorpsbewoners geëvacueerd:

Ook in Polen en Tsjechië leidt extreme regenval tot overlast. In het zuiden van Polen zijn vanwege overstromingen twee dorpen geëvacueerd. In de Tsjechische stad Brno is uit voorzorg een ziekenhuis ontruimd. Meer dan 180 patiënten zijn met ambulances en brandweerwagens geëvacueerd naar andere ziekenhuizen en klinieken. In Praag zijn barrières geplaatst om het water tegen de houden.

Honderden inwoners van Glucholazy, vlak bij de grens met Tsjechië, moesten vannacht hun huis uit, schrijft de Poolse minister van Binnenlandse Zaken op X. Dat werd besloten nadat de rivier die door het dorp loopt buiten zijn oevers trad.

Ook in Tsjechië veroorzaakten hevige regenbuien overstromingen. Tsjechische media publiceerden beelden van het dorp Mikulovice, vlak bij de grens met Polen. Daarop is te zien hoe huizen, garages en straten onder water staan. Het noodweer leidde in Tsjechië ook tot een grote stroomstoring. Plaatselijke media berichten dat meer dan 63.000 huishoudens zonder elektriciteit zitten.

Gisteren was al duidelijk dat er voor dit weekend veel regen wordt verwacht. In Praag zijn daarom metalen barrières en zandzakken geplaatst om de stad te beschermen. In de rivieren worden waterstanden verwacht die maar eens in de 100 jaar voorkomen.

'Onzekere dagen'

Tussen vandaag en morgen wordt op sommige plekken in Tsjechië een derde van de hoeveelheid regen verwacht die daar doorgaans in een heel jaar valt. "Data laten zien dat we onzekere dagen tegemoet gaan", zei de Tsjechische premier Fiala op televisie.

Op verschillende plekken in Centraal- en Oost-Europa leiden overstromingen tot problemen:

De Poolse premier Tusk zei dat reddingsdiensten paraat staan, en dat er geen reden is voor paniek. In de zuidwestelijke stad Wroclaw, waar overstromingen worden voorspeld, hebben autoriteiten bewoners opgeroepen om voedsel in te slaan en zich voor te bereiden op stroomuitval.

Duitsland en Oostenrijk

Ook in Oostenrijk en delen van Duitsland maken ze zich op voor een nat weekend. Door de hevige regenval ten oosten van de Elbe en de Spree zal ook het waterpeil van de Elbe in de regio Saksen naar verwachting stijgen.

In de Duitse plaats Dresden zijn zorgen of de sloopwerkzaamheden van de Carolabrug op tijd afgerond zijn. De brug stortte afgelopen woensdag in en in de rivier ligt nog veel puin. "We hebben bijna geen tijd meer", zei de brandweer gisteravond. De werkzaamheden zouden zondagavond afgerond moeten zijn.

Drie rivieren in Passau

Ook in Passau, een Duitse stad op de grens met Oostenrijk, worden zandzakken neergelegd. In de oude binnenstad komen drie rivieren samen: de Donau, de Inn en de Ilz. De gemeente verwacht de binnenstad vanavond af te moeten sluiten vanwege overstromingen.

Volgens de Beierse weerdienst stond het peil van de Donau in Passau om 09.00 uur op 6,35 meter. Donderdagavond was het een kleine 5 meter. De hoogste stand - bijna 8 meter - wordt zondag rond 07.00 uur verwacht. Duitse hulpdiensten waarschuwen dat bij die waterstand huizen kunnen onderlopen.

Hulpdiensten bereiden zich ook in Oostenrijk voor op overstromingen langs de Donau, die ongeveer elke tien tot vijftien jaar voorkomen. Er zijn onder meer mobiele beschermingssystemen opgesteld en zandzakken neergelegd. Ook worden er in verschillende plaatsen al inwoners geëvacueerd.